امروزه از بلوک سبک بتنی به صورت ساده یا همراه با ریزدانه‌های طبیعی و صنعتی در اکثر سازه‌ها استفاده می‌شود که علت آن کاهش وزن مرده، راحتی حمل و نقل، پرکنندگی موثر غیر باربر و دادن خواصی مثل افت صوت، مقاومت حرارتی بالا، مقاومت شیمیایی خوب و غیره به سازه است. قیمت بلوک سبک نیز در انواع مختلف بسیار مناسب بوده و این امر نیز باعث افزایش استفاده از آن شده است. این روزها بلوک سبک به صورت آجر و یا بلوک‌های کوچک و بزرگ تولید می‌شوند که از مهمترین آن‌ها می توان به بلوک سه جداره و بلوک چهار جداره به علت پوشش خوب حرارتی و افت صوتی مناسب اشاره کرد. در این مقاله ابتدا به بررسی تاریخچه مختصری از بلوک سبک پرداخته و سپس کاربرد و ویژگی‌های آن را با ذکر مثال مورد بحث قرار خواهیم داد.
تاریخچه بلوک سبک بتنی
بلوک سبک بر خلاف بلوک که نمونه‌های تاریخی‌اش در سازه‌های سراسر دنیا مثل کلوسئوم به خودنمایی پرداخته‌اند. عمری بسیار کوتاه در صنعت ساخت و ساز دارد. هر چند بلوک بتنی نیز از سال 1830 به طور رسمی پا به عرصه صنعت ساختمان‌سازی گذاشت، اما بلوک سبک تقریبا یک قرن پس از آن، یعنی در دهه 1920 وارد عرصه این صنعت شد. در این دهه آرشیتکت و مخترع سوئدی دکتر جان اکسل اریکسون به همراه پروفسور هنریک کروگر در موسسه سلطنتی تکنولوژی سوئد موفق به ساخت و معرفی بلوک سبک به دنیا شدند.
این اختراع که بلوک هوادار آتوکلاو شده یا AAC نامیده شد، به سرعت مورد توجه قرار گرفت و خط تولید آن در سال 1929 واقع در شهر Yxhult سوئد در غالب کارخانه ای با نام Ytong آغاز به کار کرد. تولید و مصرف بلوک سبک به سرعت فراگیر شد و چندین کارخانه در نقاط مختلف دنیا تاسیس گردید، به طوری که در سال 1972، 6 میلیون متر مکعب بلوک سبک وارد بازار جهانی شد. در همین سال بود که استفاده از شیل آلومینات در بلوک سبک به علت داشتن کمی اورانیوم در ساختارش مورد بحث قرار گرفت و استفاده از آن در سال 1975 به علت خطر رادیواکتیو آن ممنوع شد.
ترکیب جایگزین شیل آلومینات، ترکیبی متشکل از پودر آلمینیوم، ماسه کوارتزی، ژیپس کلیسنه شده، آهک، سیمان و آب بود که امروزه نیز به همین صورت یا با اختلاط با ریزدانه‌های طبیعی و صنعتی در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گیرد، بلوک‌های هوادار آتوکلاو شده، بلوک لیکا، بلوک لیپر، بلوک پوکه معدنی و غیره در شرایط مختلف محیطی با توجه به کاربرد و ویژگی‌ها مورد استفاده در سازه‌های مختلف قرار می‌گیرند. در ایران نیز از استاندارد 7782 که در سال 1384 هجری شمسی تدوین و در سال 1392 تجدید نظر شد برای بلوک‌های سبک غیر باربر استفاده می‌شود.
کاربرد بلوک سبک بتنی
معمولا بلوک سبک فارغ از رده بندی استاندارد و جنس قادر به تحمل بار سازه نیست، به عنوان پر کننده غیر باربر در سقف و دیواره‌های سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این امر موجب سریعتر شدن انجام سازه، کاهش هزینه‌های حمل و نقل و نیز مقاوم کردن سازه در مقابل سرما، گرما، عوامل شیمیایی، آلودگی صوتی، آتش‌سوزی و رطوبت خواهد شد. به طبع هزینه‌های ساخت سازه و نیز بار مرده ساختمان را کاهش خواهد داد.
ویژگی‌های بلوک سبک بتنی
بلوک سبک بتنی با توجه به شکل فیزیکی، آگریگیت‌های مورد استفاده در آن و نحوه ساخت دارای ویژگی‌های متفاوتی هستند. به طور مثال بلوک سه جداره که به عنوان تیغه در دیوارهای پیرامونی مورد استفاده قرار می‌گیرد، باربری بیشتری از بلوک دو جداره داشته و افت صوتی و مقاومت حرارتی بالاتری دارد. خود بلوک سه جداره نیز با توجه به آگریگیت‌های استفاده شده در آن دارای ویژگی‌های متفاوتی خواهد بود. مثلا بلوک لیپر در مقایسه با بلوک لیکا( اگر هر دو سه جداره باشند) افت صوتی بیشتر، هدایت حرارتی پایینتر، مقاومت در برابر آتش‌سوزی بالاتر و جذب رطوبت پایینتری دارد. اما بلوک لیکا از بلوک لیپر کمی ارزانتر است و در ابعاد متنوع تری از بلوک لیپر ساخته می‌شود و هر دو در رده دوم استاندارد بلوک‌های سبک جای می‌گیرند. این بلوک‌ها معمولا تو خالی و سر پر هستند و حداکثر چگالی آن‌ها 2000 کیلوگرم بر متر مکعب در رده نیمه سبک می‌باشد.
- هدایت حرارتی
یکی از ویژگی‌های بلوک سبک بتنی هدایت حرارتی پایین آن است. که البته استفاده از دانه‌های طبیعی و صنعتی این هدایت حرارتی را کاهش خواهد داد. به طور مثال در بلوک لیپر حداقل شما 15 درجه سانتی‌گراد با محیط بیرون اختلاف دما خواهید داشت.
- مقاومت در مقابل آتش‌سوزی
از ویژگی‌های بلوک سبک، کند کردن فرآیند خراب شدن، ساختمان در مقابل آتش‌سوزی است. به طور مثال بلوک لیپر بیش از 3 ساعت قابلیت مقاومت در برابر آتش‌سوزی در دمای 1200 درجه را داشته و بلوک لیکا بین 2 تا 3 ساعت در چنین آتشسوزی‌ای مقاوم خواهد بود.
- برش پذیری یا چفت شدن در یکدیگر
بعضی از بلوک‌های سبک قابلیت چفت شدن در یکدیگر بدون استفاده از ملات را داشته و بعضی دیگر به راحتی برش خورده و هیچگونه پرتی تولید نمی‌کنند، به طور مثال بلوک لیپر به علت داشتن الیاف پلی پروپیلن در ساختار خود به هیچ وجه در هنگام برش پرتی ایجاد نخواهد کرد.
- جذب آب
بعضی از بلوک‌های سبک، جذب آب بسیار کمی داشته و مناسب استفاده در مناطق پر از رطوبت مثل شمال کشور می‌باشند ولی برخی دیگر مثل بلوک لیکا به دلیل داشتن دانه‌های رسی در ساختار خود به سرعت آب را در ساختار خود جذب کرده و منجر به تولید قارچ و خزه در بلوک خواهد شد. البته استفاده از بلوک لیکا در مناطق خشک بسیار مقرون به صرفه است.
- افت صوتی
آلودگی صوتی یکی از عوامل آزاردهنده محیط‌های شهری است و به طور مثال با انتخاب بلوک لیکا با داشتن افت صوتی حدودی 46 دسی بل و بلوک لیپر با افت صوتی 50 تا 56 دسی بل، قادر به حذف این آلودگی از محیط سازه خود خواهید بود.
- حمل و نقل آسان
بدیهی است که این بلوک به دلیل داشتن وزن پایین، سرعت کار را بالاتر برده و نیز هزینه حمل و نقل را کاهش خواهد داد.
لیست قیمت بلوک